बुध्द विचारात सुखाचे तत्वज्ञान….

बुद्ध हा विचार. सुखकर जीवन जगण्याचा मार्ग. द्विवेष्ट द्वेष संवाद. जगातील जिवंतपणा हे वाईट शब्द. फक्त उपदेश नाही. अंगावर पायी भेट दिली. जग पालथा लूळा. आपला विचार प्रभाव सव्वाशेवर राष्ट्रातील पूर्ण. धम्म विशालने ते सर्व देश पूर्वी लोककल्याणकारी महामानव ठरले. जगातील सुखकर विचार करा. हास्य बुद्ध आनंदावर किंवा इंग्रजी पुस्तकांचा मंडळा. लेखक डॉ. के. पी. वासनिक ते जागतिक. कृषी खाते. कृषी पुस्तक लिहिली. केंद्र सरकार कृषी सचिव नाही. दिल्ली स्थिर आहे. देशाच्या राजधानी देश-विदेश भारत बुथदा स्थान उत्साही. चॅट क्नांची सरबती ​​असे म्हणतात. मौखिक उत्तरे कधीं बुठादावर लिहावसं वाटलं. उत्सडिचशे पानांचं पुस्तकांचा संग्रह. पुस्तक Amazonमेझॉन याबुकवर लिहावं. अहो. आमची पुस्तके वाचलेली. पुस्तक आहे. वाचवायला बसलो. मग विचारांची मांडणी वळावळी. प्रत्येक विचार जगात शिकवतं. हे कसं जगात शिकवतो. हे मंडळाने आपल्या बोधक कौसल्या, अनुभव पानस लावलं. कमी विचारांची प्रगल्भता दिसली. दिमाखदार चित्र दि. सामान्य माणसाचा जगण्याचा प्रवास. इतका कटकटी चिन्न मार्ग .सूत्री बुला विचार विचारांची. हे फ्रेमट नं. या विचारांची जगण्याची प्रतिमा. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हाच धम्म कांला. तर उलगडा येतो. त्या इंग्रजी आहेत पुस्तक वाचक उत्सुकतेची संख्या. पुस्तक प्रत्येक पृष्ठ बोलणे. वाचकाशी साधत. अक्षर काय! ही जिज्ञाशा दिवाण नं. प्रणभी जन्म, बालपण, राजगृहचा त्याग, ज्ञानाचा शोध साधना. सुजाताची खीर. हे प्रसंग भावनिक आहेत. बोधीव्रत. ज्ञानप्राप्तीची सुरेख मांडणी. यातना बोधप्रद आहे. अनुभव पानस लावलं. कमी विचारांची प्रगल्भता दिसली. दिमाखदार चित्र दि. सामान्य माणसाचा जगण्याचा रोको. इतका कटकटी चिन्न मार्ग .सूत्री बुला विचार विचारांची. हे फ्रेमट नं. या विचारांची जगण्याची प्रतिमा. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हाच धम्म कांला. तर उलगडा येतो. त्या इंग्रजी आहेत पुस्तक वाचक उत्सुकतेची संख्या. पुस्तक प्रत्येक पृष्ठ बोलणे. वाचकाशी साधत. अक्षर काय! ही जिज्ञाशा दिवाण नं. प्रणभी जन्म, बालपण, राजगृहचा त्याग, ज्ञानाचा शोध साधना. सुजाताची खीर. हे प्रसंग भावनिक आहेत. बोधीव्रत. ज्ञानप्राप्तीची सुरेख मांडणी. यातना बोधप्रद आहे. अनुभव पानस लावलं. कमी विचारांची प्रगल्भता दिसली. दिमाखदार चित्र दि. सामान्य माणसाचा जगण्याचा प्रवास. इतका कटकटी चिन्न मार्ग .सूत्री बुला विचार विचारांची. हे फ्रेमट नं. या विचारांची जगण्याची प्रतिमा. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हाच धम्म कांला. तर उलगडा येतो. ते इंग्रजी आहेत पुस्तक वाचक उत्सुकतेची संख्या. पुस्तक प्रत्येक पृष्ठ बोलणे. वाचकाशी साधत. अक्षर काय! ही जिज्ञाशा दिवाण नं. प्रणभी जन्म, बालपण, राजगृहचा त्याग, ज्ञानाचा शोध साधना. सुजाताची खीर. हे प्रसंग भावनिक आहेत. बोधीव्रत. ज्ञानप्राप्तीची सुरेख मांडणी. यातना बोधप्रद आहे. बाबासाहेब आंबेडकर हाच धम्म कांला. तर उलगडा येतो. ते इंग्रजी आहेत पुस्तक वाचक उत्सुकतेची संख्या. पुस्तक प्रत्येक पृष्ठ बोलणे. वाचकाशी साधत. अक्षर काय! ही जिज्ञाशा दिवाण नं. प्रणभी जन्म, बालपण, राजगृहचा त्याग, ज्ञानाचा शोध साधना. सुजाताची खीर. हे प्रसंग भावनिक आहेत. बोधीव्रत. ज्ञानप्राप्तीची सुरेख मांडणी. यातना बोधप्रद आहे. बाबासाहेब आंबेडकर हाच धम्म कांला. तर उलगडा येतो. त्या इंग्रजी आहेत पुस्तक वाचक उत्सुकतेची संख्या. पुस्तक प्रत्येक पृष्ठ बोलणे. वाचकाशी साधत. अक्षर काय! ही जिज्ञाशा दिवाण नं. प्रणभी जन्म, बालपण, राजगृहचा त्याग, ज्ञानाचा शोध साधना. सुजाताची खीर. हे प्रसंग भावनिक आहेत. बोधीव्रत. ज्ञानप्राप्तीची सुरेख मांडणी. यातना बोधप्रद आहे.
बुद्धम् शरणम् परीक्षा,
धम्मम् शरणम् गश्मी,
संघ शरणम् गच्छमी!
हे फ्रेम द्या दिशानिर्देशक मार्गदर्शक. धम्म मार्ग .संघ शिक्षक होय. किंवा तिघांनी मदन सुखाची दिशा कळते. दु: ख जगभर मानवी जाती प्रश्न. दु: खमुक्त माणूस. दु: खम्मत समाज घडविण आणि गंगा धरण. दु: खाचे कारण आज. हे दुभाग. बाह्य आजार. आंतरराष्ट्रीय आजार. हे उदाहरण द्या. व्याधी पण जाता जाता डॉक्टर डॉ. वन डॉक्टर, मेडिसिन, नर्सिंग. एकसारखे वैद्यकीय उपचारित डॉक्टर आहेत. धम्म मेडीसिन आहे. संघ डॉक्टरची सहाय्यक सेवा आहे. किंवा शब्द नाही. जीवंत बुद्धी, धम्म आणि संघटित वैविध्यपूर्ण तक्ता द्या.

ज्ञानेंद्रियाची मदत घेतली. लोकांचे ज्ञान ते लोकां जावे। ते निर्णय घ्या. ज्ञानाचा शोध भटकळ आठवडा. ते जून्या सहकाऱ्यांना शोधतात. ते पाचজন अरवेटलले गेले. आता त्या स्थानाचे नाव बोधगया. ते जगप्रसिद्ध झाले. ते आधी पाच परिवाझक. जरुण सारनाथला। सात आठवडे चालले. उपदेश द्या. तिथी संबोधी। भूमी धम्मचक्र प्रवर्तनास आरंभ. ते चक्र सातणे पुन्हा आहे. ते चालले नाही. अक्षर चालू नाही. हा धम्म प्रकाशनाचा कसोटी टिकर. आमची शिकार करणे. जन्म जन्म जन्म वा.. जन्म. जन्म जन्म जन्म जन्म जन्म जन्म जन्म. हे सत्य. फक्त फक्त जन्म, ज्ञान आणि निर्वाचन वेळ घटना. निसर्गाचे सान्निधळा घड्याळे. हा योगायोग. ते निद्रा म्हणजेच अर्ण्यच. अन् तांचाही निसर्गावर ऑलोट प्रेम. निसर्गाची पाळी घालत वस्त्या, नगर गाठ. आयुष्यभर धम्माचा प्रचार केला.

सारनाथ पहिल्या उपदेशात आणि चांगलं सत्य झालं. जगात दु: ख आहे. दु: खाला कारण आहे. कारण तृष्णा आहे. तृष्णेवर नियंत्रण ठेवा. हा दु: खामुक्ती उत्तम मार्ग .हे सुखकर जगण्याचा सामर्थ्य. हे बुध्दाचे विचार लेखक मार्मिक पवित्रा मांडले. त्या जोडी वाच वाचला प्रोटोत्त। जगातील सेक्स, कौटुंबिक, सोशल कॉटॅन्शीचा दिवस. ते प्रश्नचिन्ह आयुष्य संपते। जुन्या घटना. माझे विपणन आहे. राष्ट्रक हे दिसू लागतं. शरीर थकलां. भारतीय जणीव आहेत. संघर्ष व्यक्ती गमावल्याचं दु: खा. विचारांनी माणूस………. कधी उपाय बुथडाचे विचारांचे स्थान. दु: खाची कारण सहा. काम, क्रोध, मदर, लोभ, मत्सर आणि इर्षा. हे देवास अवगुण। हे दुर बन ते म्हणाले. स्व: विजय विजयवी। सर्व विजय विजय स्वत: विजय विजय उत्कृष्ट विजय. हाच सुखाचा मार्ग. सामाजिक, आर्थिक विंचनेवर व्यक्ती आणि श्रीमंत व्यक्ती दु: खी. सुखी हो भूतकाळ विसरा. कुठे आहे? हि चिंता सोडा. फक्त वर्तमान विचार करा. वर्तमान आनंदानं जगातील शिकागो. किंवा एक वास्तविक अँडगेटने जग जॅकलम. सुखाणे जगण्याचा मार्ग दर्शवितो. पुस्तक वाचून सुखा मार्ग मार्ग आहे. सोपा आहे. असं असलं तरी नाहीं. फक्त मनाची तयारी असावी. नमून असंख्य कोटण उतरते. वर्तमान कसं जगवं .या बुवा विचारांची सोपी मांडणी किंवा पुस्तक आहे. त्या कास्टिव्हर आपण दु: ख. हेनाक्यचा पत्ता दु: ख. सुख दिसेल. हा विश्वास वाचनीय. नमून असंख्य कोटण उतरते. वर्तमान कसं जगवं .या बुवा विचारांची सोपी मांडणी किंवा पुस्तक आहे. त्या कास्टिव्हर आपण दु: ख. हेनाक्यचा पत्ता दु: ख. सुख दिसेल. हा विश्वास वाचनीय. नमून असंख्य कोटण उतरते. वर्तमान कसं जगवं .या बुवा विचारांची सोपी मांडणी किंवा पुस्तक आहे. त्या कास्टिव्हर आपण दु: ख. हेनाक्यचा पत्ता दु: ख. सुख दिसेल. हा विश्वास वाचनीय.

बुद्ध शीलवान आहेत. ते व्यक्ती, समाज, राष्ट्र आणि जगातील शीलवान जाता. प्रत्येक वेळ झाली खर्ची लुळा. भडक, भक्तिवारी पंचशीलांचे अनुसरण करा. नाही जीव हत्या नाही. चोरी नाही. भाविक दूरदर्शन, खोटन बोलणे नाही. मद्य, मोहाट अलकतंत्र. किंवा पाच शिलांचन ग्रहण करा. ही शिकवण दिली. सामान्य सामान्य नागरिक, मनावर आणि शब्दांवर नियंत्रण असावे. पाच शिलांचे अनुसरण करा. ते एक शील नॉटन बोलू. किंवा शिलांचा अनुसरण करणे व्यक्ती समाजाची पाहणी करणे निश्चित करा. नॉटिं बोललेला टाळावं. नॉटन बोललेली व्यक्ती प्रत्येक स्तराचा शोध घेते. कोळीही बनत नाही. उघडा नाही सोडा. सत्य बोललो. सत्याची कालही नाही. आज जास्त आहे. अहिंसा हे एक शील. चळवळीचा त्रास अनेक व्यक्ती आणि धर्मिक तो अंगिकारला. आपापल्या सोईं उपयोग। बुधाडा किंवा पाच शिल्लेचे अनुसरण डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर दिले. आपण ते निश्चयी, निर्भिड नाही. असंख्य लोनकेशन्स निभावार्थ भावनेने पालथे शकले. ही पंचशीलांची आवाज आहे.अशी ही पानं बोलू लागलेली. आम्ही वाचक नाही रमतो.

जीवन निर्दोष जगून निब्बाण गाठा. या मार्गात काम, क्रोध, द्वेष या अवगुनाने जीवन दुषित होते. त्यासाठी बुध्दाने अष्टांगिक मार्ग सांगितला. सुखी जीवन जगण्याचा हा मध्यम मार्ग होय. बुध्द अतिशय शांत होते. त्यांचा जगाकडे बघण्याचा दृष्टीकोण वेगळा होता. अष्टांगिक मार्ग सम्यक् दृष्टी, सम्यक् संकल्प, सम्यक वाचा, सम्यक् कर्मान्त, सम्यक आजीविका, सम्यक् व्यायाम, सम्यक स्मृती, सम्यक समाधी ही आहेत. या प्रत्येकावर लेखक पुस्तकातून संवाद साधतो. निसर्ग नियमाविरूध्द काही घडवू शकतो. ही गोष्ट मानू नये. निसर्ग आहे. निसर्ग चक्र सातत्याने सुरू असते. त्या निसर्गाचा उपभोग घ्या. निसर्गाच्या विरूध्द जावू नका. हे बुध्दाचे विचार. निसर्गावर नियंत्रण मिळविण्याचा प्रयत्न झाला. त्याचे दुष्परिणाम भोगावे लागतात. पृथ्वी, हवा, आग, पाणी यांचा उल्लेख करीत निसर्गाचे महत्व विषद केले. त्यांचा वापर कल्याणासाठी करावा. लेखक महापूर ,अतिवृष्टी, भूकंप, सुनामी, चक्रीवादळा सारख्या निसर्ग संकटांकडे लक्ष वेधतो. विज्ञानाचा उपयोग कल्याणासाठी व्हावा. दृष्ट हेतूसाठी करू नये. त्यातून विनाश घडेल. अशाच पध्दतीने आजिवीका, विपश्यनेच्या चांगूलपणाची मांडणी आहे. निसर्गाशी जूळवून घ्यावे. थंडी वाटली. तर ऊबदार कपडे घालतो.अशी अनेक उदाहरणं देत पटवून देतात.

बुध्दाच्या शिकवणीतील दहा पारमिता. या जगण्याचा शीलमार्ग होय. दान, शील (नीतिमत्ता), नैष्क्रिम्य ( ऐहिक सुखाचा त्याग), वीर्य ( हाती घेतलेले काम निष्ठेने पूर्ण करणे), शांती, सत्य, करुणा, अधिष्ठान, मैत्री ,उपेक्षा (निरपेक्षतेने प्रयत्न करणे) या दहा पारमिताचा अर्थ सांगतो. प्रज्ञा, शील, करुणेने जगण्याला कशी दिशा मिळते. हे लेखक पटवून देतो. या पारमिता बुध्दाची दूरदृष्टी दाखवितात.ही दूरदृष्टीची मोजपट्टी . बुध्द दार्शनिक होते. त्यांचे विचारात ईश्वर, आत्मा, कर्मकांड, मृत्यूनंतरच्या जीवनाशी संबंध नाही. ते या प्रकारांना नाकारतात. त्यांचा संबंध माणसाशी आहे. माणसाचे माणसाशी जगातील नाते जोडते. दु:ख, दैन्य, दारिद्र्यात जगणाऱ्यांना मार्ग दाखविते. धम्म मानवतावादी, समतावादी, विज्ञानवादी आहे. धम्म समता, बंधुता, प्रज्ञा, करुणा, मैत्री व मानवीमूल्याची शिकवण देते. दिव्याने दिवा पेटवित जा. जेवढे दिवे पेटवाल. तेवढा प्रकाश वाढत जाईल. त्या प्रमाणात अंधार कमी होईल. तसेच ज्ञान व आनंदाचे आहे. ते जेवढे वाटत जाल. तेवढे ते वाढत जाईल. ते कमी होणार नाही. या सिध्दाताने तथागत आयुष्यभर घम्म विचार वाटत राहिले. त्याच सिध्दाताच्या जोरावर भारत बौध्दमय करण्याचा संकल्प डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी केला होता आपल्या परीने त्यांनी बरेच केले. त्यांची जय बोलणाऱ्यांनी काय केले. हे स्वत: तपासावे۔ यात त्यांना उत्तर मिळेल. हे पुस्तक त्या प्रयत्नांचा एक भाग होय. विविध विषयांवर 14 प्रकरणं आहेत. अडीचशे पानांचं पुस्तक मोजक्या शब्दात मांडणं अशक्य. त्यासाठी पुस्तकचं वाचावं लागेल.
-भूपेंद्र गणेश
……………… लोकदर्शन ………………….